Viêm đường tiết niệu và những thông tin cần biết

Viêm đường tiết niệu là một căn bệnh thường gặp trong các bệnh lý ở hệ tiết niệu, đặc biệt là chiếm tỷ lệ cao ở nữ giới. Không ít người do thiếu hiểu biết, kiến thức về căn bệnh này nên còn chủ quan và không đi thăm khám, chữa trị khi có những dấu hiệu của bệnh. Trong bài viết dưới đây, bác sĩ Vũ Hồng Lân và các chuyên gia sẽ chia sẻ cụ thể về viêm đường tiết niệu và những thông tin cần biết, mời các bạn cùng tham khảo.

Tham khảo:

• Bác sĩ tư vấn phụ khoa online miễn phí
• Tư vấn nam khoa trực tuyến miễn phí

Viêm đường tiết niệu là gì?

Bác sĩ phòng khám 11 Thái Hà cho biết, viêm đường tiết niệu là tình trạng nhiễm trùng/nhiễm khuẩn đường tiểu, xảy ra khi vi khuẩn tấn công vào bất kỳ vị trí nào của hệ tiết niệu như bàng quang, niệu quản, niệu đạo, thận gây ra tình trạng viêm nhiễm.

Theo nhiều nghiên cứu, hầu hết tình trạng nhiễm trùng thường xảy ra nhiều ở bàng quang, niệu đạo.

Căn bệnh này có thể gặp ở cả nam giới lẫn nữ giới, tuy nhiên thì nữ giới thường có tỷ lệ mắc phải bệnh cao hơn so với nam giới. Nguyên nhân là do cấu trúc niệu đạo của nữ giới thường ngắn hơn, vì thế nguy cơ viêm nhiễm cũng cao hơn so với nam giới.

Viêm đường tiết niệu được chia thành nhiều loại tùy vào phân độ tái phát, vị trí và diễn biến, cụ thể:

• Phân độ tái phát: Bao gồm nhiễm khuẩn tái phát nhiều lần, nhiễm khuẩn niệu riêng lẻ và nhiễm khuẩn tái phát.
• Theo vị trí: Viêm đường tiết niệu dưới và viêm đường tiết niệu trên.
• Theo diễn biến: Viêm trùng đường tiết niệu có biến chứng và viêm dường tiết niệu không có biến chứng.

Tình trạng viêm đường tiết niệu không chỉ gây ra nhiều bất tiện, khó chịu trong cuộc sống mà còn đe dọa trực tiếp đến sức khỏe, khả năng sinh sản của bệnh nhân. Do đó, cần phải tiến hành chữa trị càng sớm càng tốt.

Đối tượng nào dễ bị viêm đường tiết niệu?

Theo chuyên gia phòng khám đa khoa Thái Hà thì thông thường, bệnh viêm đường tiết niệu thường gặp ở những đối tượng sau:

• Người ngoài 50 tuổi.
• Người có đời sống tình dục bừa bãi, phóng khoáng, có nhiều bạn tình.
• Phụ nữ sau khi mãn kinh.
• Người mắc bệnh dài/hẹp bao quy đầu mà không cắt bao quy đầu.
• Người thường xuyên sử dụng ống thông tiểu trong thời gian dài.
• Người thường xuyên nhịn tiểu, uống không đủ nước.
• Người mắc bệnh tiểu đường.
• Người có các dị tật ở đường tiểu, ống tiểu do bẩm sinh hoặc do hậu quả, biến chứng từ tình trạng viêm nhiễm.

Nguyên nhân gây viêm đường tiết niệu

Nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng viêm đường tiết niệu là do sự xâm nhập của vi khuẩn Escherichia coli (viết tắt là E. coli). Đây là một loại vi khuẩn thường gặp gây ra các bệnh lý về đường ruột do chúng cư trú ngay tại đường ruột của người.

Theo thống kê, có đến hơn 80% các trường hợp được chẩn đoán là viêm đường tiết niệu do vi khuẩn E. coli gây ra. Chúng thường tấn công vào đường tiểu thông qua bộ phận sinh dục rồi đi ngược lên niệu đạo, bàng quang gây bệnh.

Ngoài ra, chúng cũng có thể xâm nhập vào cơ thể qua việc quan hệ tình dục hoặc qua việc thực hiện đặt ống thông tiểu không đảm bảo an toàn, không đúng cách. Ở nữ giới, do hậu môn và đường tiểu nằm gần nhau nên dễ mắc phải bệnh hơn so với nam giới.

Bên cạnh đó, cũng có một số loại vi khuẩn khác gây ra tình trạng viêm đường tiết niệu như proteus, liên cầu khuẩn, chlamydia trachomatis, klebsiella species, staphylococcus saprophyticus, enterococcus…

Ngoài ra, bệnh cũng bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau như:

Quan hệ tình dục không an toàn

Thói quen quan hệ tình dục không an toàn, không lành mạnh không chỉ khiến bệnh nhân mắc phải các bệnh viêm nhiễm, bệnh lây truyền qua đường tình dục mà còn dễ bị viêm đường tiết niệu. Đặc biệt, thường gặp ở những đối tượng có nhiều bạn tình, quan hệ kiểu tình một đêm, quan hệ không sử dụng biện pháp bảo vệ…

Việc quan hệ không an toàn với các bạn tình mắc bệnh viêm nhiễm hoặc do quan hệ thô bạo, sử dụng các loại dụng hỗ trợ thủ dâm không đảm bảo an toàn cũng sẽ dễ làm tổn thương, từ đó khiến vi khuẩn xâm nhập vào gây bệnh.

Nhịn đi tiểu

Vì đặc thù công việc phải ngồi nhiều hoặc do quá bận rộn mà có khá nhiều người có thói quen nhịn đi tiểu. Thói quen này vô tình khiến các chất thải, chất cặn tích tụ lại và dễ dàng tạo điều kiện cho vi khuẩn, đặc biệt là vi khuẩn E. Coli phát triển gây ra tình trạng viêm đường tiết niệu.

Vệ sinh không sạch sẽ

Đây cũng là một trong những nguyên nhân gây nên tình trạng viêm đường tiết niệu thường gặp.

Việc vệ sinh cơ thể, đặc biệt là ở bộ phận sinh dục rất cần thiết đối với nam giới, nữ giới. Tuy nhiên, có khá nhiều người không chú ý vệ sinh sạch sẽ bộ phận sinh dục. Hậu quả là tạo điều kiện thuận lợi cho các tác nhân có hại tấn công vào gây ra các bệnh lý nguy hiểm, điển hình là viêm đường tiết niệu.

Đối với nữ giới, nếu không chú ý lựa chọn loại dung dịch vệ sinh vùng kín hoặc không chú ý thay băng vệ sinh cẩn thận cũng sẽ dễ mắc bệnh viêm đường tiết niệu và các bệnh lý viêm nhiễm phụ khoa khác.

Mắc các bệnh nền

Viêm đường tiết niệu cũng có thể bắt nguồn từ một số bệnh lý mà bệnh nhân gặp phải như sỏi thận, hẹp niệu đạo bẩm sinh, nhiễm khuẩn cơ quan sinh dục, phì đại tuyến tiền liệt, trào ngược niệu đạo – bàng quang, nhiễm khuẩn ổ bụng, bệnh lây qua đường tình dục…

Uống ít nước

Nhiều người rất ít khi uống nước, thậm chí là uống không đủ nước hoặc thường xuyên uống bia rượu mà không biết rằng thói quen này rất có hại cho sức khỏe, nó sẽ dễ dẫn đến nhiều bệnh lý nguy hiểm, ví dụ như viêm đường tiết niệu.

Nguyên nhân là do uống ít nước sẽ dễ khiến các chất thải tích tụ lại ở nước tiểu, lâu dần dễ hình thành nên sỏi thận và khiến vi khuẩn nhanh chóng tấn công vào gây viêm nhiễm, nhiễm khuẩn khu vực này.

Nguyên nhân khác

Ngoài những nguyên nhân kể trên, viêm đường tiết niệu cũng bắt nguồn từ một số nguyên nhân khác như: Do dị ứng với các sản phẩm vệ sinh, nhiễm trùng niệu đạo, u xơ tiền liệt tuyến, rò tiêu hóa, người có hệ miễn dịch kém, do chế độ sinh hoạt không lành mạnh, phù hợp…

Dấu hiệu viêm đường tiết niệu

Bệnh viêm đường tiết niệu có thể xảy ở nam giới, nữ giới nên những biểu hiện, dấu hiệu của bệnh cũng sẽ khác nhau, cụ thể:

Biểu hiện viêm đường tiết niệu ở nam giới

Hầu hết nam giới khi bị viêm đường tiết niệu sẽ có một số dấu hiệu, triệu chứng sau:

• Thường xuyên có cảm giác buồn tiểu, muốn đi tiểu nhiều lần, đi tiểu liên tục kể cả là vào ban đêm lẫn ban ngày. Thậm chí có nhiều trường hợp đi tiểu trong ngày lên đến hơn 20 lần khiến sức khỏe bị ảnh hưởng rõ rệt.
• Gặp phải biểu hiện tiểu buốt, tiểu rắt rất khó chịu. Giữa mỗi lần đi tiểu thường có cảm giác đau buốt, khó chịu giống kim châm.
• Mặc dù luôn có cảm giác buồn tiểu nhưng lượng nước tiểu của những người bị viêm đường tiết niệu khá ít, không như bình thường.
• Nước tiểu có màu sắc lạ như màu vàng đục, đôi khi có kèm theo mủ, thậm chí là có lẫn máu, màu nâu đỏ trong nước tiểu. Đồng thời, nước tiểu cũng có mùi hôi nồng rất khó chịu.
• Khi tình trạng viêm đường tiết niệu chuyển sang mức độ nặng, nghiêm trọng hơn thì nam giới sẽ thấy ngứa ngáy ở phần niệu đạo. Bên cạnh đó, còn kèm theo cảm giác ngứa ngáy ở bộ phận sinh dục.
• Khi vi khuẩn tấn công vào đường tiết niệu khiến lỗ niệu đạo bị thu hẹp lại, từ đó dẫn đến hiện tượng sưng viêm. Nam giới khi đó thường gặp phải rất nhiều khó khăn mỗi khi đi tiểu kèm biểu hiện tiểu buốt, tiểu rắt.
• Chảy ra nhiều dịch mủ có màu vàng hoặc màu xanh, đôi khi có cả máu ở miệng sáo vào sáng sớm. Biểu hiện này khá giống với biểu hiện của bệnh lậu nên có không ít người bệnh chủ quan không đi thăm khám.
• Người bệnh còn có cảm giác đau nhức ở vùng hông, bụng dưới, vùng hạ vị. Đặc biệt, xuất hiện cơn đau mỗi khi xuất tinh, quan hệ tình dục khiến chất lượng cuộc yêu giảm đi đáng kể.
• Ngoài ra, bệnh nhân còn gặp phải một số triệu chứng khác như chán ăn, mệt mỏi, sốt, nôn mửa, khó chịu ở bụng, ớn lạnh, buồn nôn…

Biểu hiện viêm đường tiết niệu ở nữ giới

Nữ giới khi bị viêm đường tiết niệu sẽ gặp phải một số triệu chứng, dấu hiệu như:

• Luôn có cảm giác muốn đi tiểu, buồn đi tiểu nhiều lần, đi tiểu liên tục.
• Lượng nước tiểu ra mỗi lần đi tiểu không nhiều, ít hơn so với bình thường.
• Có cảm giác đau rát, tiểu buốt, tiểu gấp kèm tiểu khó rất khó chịu.
• Nước tiểu có mùi hôi kèm theo nhiều dịch mủ màu trắng, vàng, thậm chí có lẫn mủ, máu trong nước tiểu.
• Khí hư tiết ra nhiều, có màu sắc lạ và thường kèm theo mùi hôi tanh.
• Gặp phải những cơn đau âm ỉ khó chịu ở vùng bụng dưới, vùng hạ vị, thậm chí là ở vùng thắt lưng.
• Luôn có cảm giác mệt mỏi, ớn lạnh, buồn nôn, suy nhược cơ thể, uể oải…

Viêm đường tiết niệu có nguy hiểm không?

Theo bác sĩ Phòng khám Thái Hà, bản chất viêm đường tiết niệu là một căn bệnh phổ biến, có thể dễ dàng điều trị khỏi. Tuy nhiên, nếu không điều trị dứt điểm, đúng cách thì bệnh sẽ nhanh chuyển sang mức độ nghiêm trọng, các biểu hiện cũng nặng hơn và gây ra rất nhiều biến chứng nguy hiểm cho bệnh nhân.

Cụ thể hơn thì dưới đây là những biến chứng cực kỳ nguy hiểm của bệnh viêm đường tiết niệu:

Ảnh hưởng đến đời sống tình dục

Khi mắc phải bệnh, nữ giới thường cảm thấy đau nhức, khó chịu ở vùng bụng dưới, còn nam giới thường bị đau mỗi khi cương dương, xuất tinh, thậm chí là nhiều trường hợp còn có biểu hiện xuất tinh ra máu.

Điều này làm ảnh hưởng không nhỏ đến tâm lý, người bệnh khi đó thường lảng tránh, sợ hãi mỗi khi quan hệ. Tình trạng này làm ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng đời sống tình dục, nó khiến người bệnh ít còn ham muốn trong chuyện ấy.

Hẹp niệu đạo ở nam giới

Riêng ở nam giới, tình trạng viêm đường tiết niệu kéo dài không thuyên giảm khiến quá trình bài tiết nước tiểu gặp trục trặc, kèm cảm giác đau nhức khó chịu mỗi khi đi tiểu tiện. Nam giới khi đó dễ bị hẹp lỗ niệu đạo và gặp phải rất nhiều khó khăn, bất tiện mỗi khi đi tiểu.

Tổn thương đường tiết niệu

Các trường hợp viêm đường tiết niệu (đường tiết niệu) chuyển sang giai đoạn mãn tính và không được xử lý, điều trị kịp thời thì sẽ dễ dẫn đến hiện tượng tiểu ra dịch mủ, máu. Từ đó khiến niêm mạc ở đường tiểu bị tổn thương nghiêm trọng, nặng nề.

Ảnh hưởng đến thận

Những trường hợp viêm đường tiết niệu chuyển sang mức độ nặng, vi khuẩn sẽ nhanh chóng tấn công ngược lên trên qua niệu đạo, sau đó đi vào thận và phá hủy nhanh chóng cấu trúc, làm ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng của thận, từ đó dẫn đến suy thận cấp – mãn tính.

Bên cạnh đó, nếu không thăm khám, điều trị bệnh sớm, tình trạng viêm đường tiết niệu còn dễ dẫn đến nhiều bệnh lý nguy hiểm như viêm bàng quang, viêm bể thận, viêm tuyến tiền liệt… ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.

Ngoài ra, vi khuẩn có thể đi ngược dòng lên thận và làm tổn thương, viêm nhiễm, thậm chí là gây ra tình trạng viêm thận cấp – mãn tính. Nếu kéo dài mà không đi chữa trị còn dễ gây hoại tử thận.

Nhiễm trùng huyết

Đây cũng là một trong những biến chứng cực kỳ nguy hiểm của bệnh viêm đường tiết niệu. Nguyên nhân có thể là do tình trạng nhiễm khuẩn tái phát thường xuyên, nhiều lần mà không điều trị dứt điểm và tạo điều kiện cho vi khuẩn nhanh chóng tấn công vào máu gây ra nhiễm trùng huyết.

Khi bị nhiễm trùng huyết trong trường hợp này, bệnh nhân còn gặp phải các triệu chứng, biểu hiện như hoa mắt, ớn lạnh, buồn nôn, tim đập nhanh, chóng mặt, sốt cao, ngất xỉu… và ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng.

Ảnh hưởng đến khả năng sinh sản

Viêm đường tiết niệu có nguy hiểm không? Câu trả lời là có. Những bệnh nhân bị viêm đường tiết niệu mà không chủ động đi khám, chữa kịp thời sẽ phải đối mặt với nhiều bệnh lý viêm nhiễm làm ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.

Không những vậy, mầm bệnh còn có thể tấn công vào cơ quan sinh sản và gây tắc nghẽn vòi trứng (ở nữ giới) khiến trứng khó gặp được tinh trùng, việc thụ thai gặp nhiều khó khăn. Tình trạng này lâu dần sẽ dẫn đến vô sinh – hiếm muộn ở cả nam giới, nữ giới.

Đe dọa thai kỳ

Đối với phụ nữ mang thai khi bị viêm đường tiết niệu, nếu không có biện pháp hỗ trợ điều trị thì sẽ làm ảnh hưởng không nhỏ đến thai nhi. Thậm chí, nhiều trường hợp thai phụ phải đối mặt với nhiều biến chứng như nhiễm trùng nước ối, sinh non, nhiễm trùng phôi thai, thai mắc dị tật, thai chết lưu…

Chẩn đoán viêm đường tiết niệu

Thông thường, để biết liệu mình có mắc phải bệnh viêm đường tiết niệu không thì bệnh nhân cần phải thăm khám, kiểm tra cụ thể tại các địa chỉ y tế tin cậy. Dựa vào việc thăm khám, bác sĩ sẽ biết chính xác tình trạng, mức độ của bệnh nhân rồi đưa ra phác đồ chữa trị phù hợp.

Thường thì bước đầu tiên, bác sĩ sẽ kiểm tra lâm sàng, kiểm tra một cách đầy đủ để nắm rõ hơn về tình trạng sức khỏe sinh lý, các vấn đề, biểu hiện bất thường ở bộ phận sinh dục nhằm phục vụ chẩn đoán bệnh.

Sau khi nắm được kết quả của việc thăm khám lâm sàng, bác sĩ sẽ chỉ định bệnh nhân làm thêm các xét nghiệm bởi đây là cách giúp chẩn đoán bệnh một cách chính xác, nhanh chóng cho bệnh nhân. Hiện tại, có rất nhiều phương pháp chẩn đoán bệnh viêm đường tiết niệu như:

Xét nghiệm nước tiểu

Một trong những phương pháp giúp chẩn đoán bệnh viêm đường tiết niệu đó là xét nghiệm nước tiểu. Phương pháp này ngoài giúp kiểm tra tổng thể sức khỏe thì còn giúp kiểm tra các tế bào hồng cầu, bạch cầu và vi khuẩn.

Cách thực hiện phương pháp này khá đơn giản: Bác sĩ sẽ lấy mẫu nước tiểu ở giữa dòng của người bệnh. Sau đó, bác sĩ sẽ đem vào phòng thí nghiệm để kiểm tra, phân tích qua 3 cách như soi kính hiển vi, thị giác hoặc que nhúng.

Xét nghiệm nuôi cấy nước tiểu

Đây là phương pháp xét nghiệm nhằm tìm ra trong nước tiểu của bệnh nhân có chứa vi khuẩn gây viêm đường tiết niệu hay không. Bên cạnh đó, phương pháp này cũng giúp bác sĩ đưa ra phương pháp điều trị bệnh phù hợp cho bệnh nhân.

Thường thì sau từ 2 – 3 ngày, bệnh nhân sẽ nhận được kết quả sau khi làm xét nghiệm.

Quan sát hình ảnh học của hệ niệu

Đối với những trường hợp bị viêm đường tiết niệu liên tục, thường xuyên và không rõ nguyên nhân thì bắt buộc bác sĩ sẽ tiến hành siêu âm, chụp cắt lớp vi tính, chụp cộng hưởng ổ bụng và tái dựng hình ảnh để kiểm tra, quan sát kỹ lưỡng tình trạng nhiễm khuẩn.

Một loại thuốc nhuộm tương phản sẽ được sử dụng đối với phương pháp chẩn đoán này, bác sĩ có thể quan sát được toàn bộ cấu trúc bên trong rồi thông báo mức độ, tình trạng tổn thương của những lần nhiễm trùng trước đó cho bệnh nhân.

Nội soi bàng quang

Phương pháp này thường được chỉ định cho những trường hợp bị viêm đường tiết niệu tái phát thường xuyên, nhiều lần. Với phương pháp này, bác sĩ sẽ sử dụng một ống sonde dài, mỏng phù hợp rồi đưa vào lỗ niệu đạo, bàng quang để kiểm tra, quan sát.

Thông qua phương pháp này, bác sĩ sẽ quan sát được tình trạng, mức độ cụ thể bệnh của bệnh nhân.

Ngoài những phương pháp kể trên, bác sĩ có thể chỉ định bệnh nhân làm thêm một số xét nghiệm khác như đo nồng độ protein C, đo phản ứng viêm, xét nghiệm máu, phân tích tế bào máu… để kiểm tra cụ thể hơn.

Điều trị viêm đường tiết niệu

Bệnh viêm đường tiết niệu nếu không kịp thời chữa trị sẽ làm ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, khả năng sinh sản. Do đó, người bệnh cần phải đi thăm khám, điều trị bệnh ngay khi có những biểu hiện, dấu hiệu của bệnh. Hiện tại, có khá nhiều phương pháp điều trị viêm đường tiết niệu:

Điều trị nội khoa

Với những trường hợp viêm đường tiết niệu (đường tiểu) có mức độ viêm nhiễm nhẹ, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc kháng sinh có tác dụng ức chế vi khuẩn gây bệnh, hỗ trợ kháng viêm, giảm đau và làm giảm đi những biểu hiện của tình trạng nhiễm khuẩn. Tùy vào từng trường hợp, từng đối tượng mà sẽ bác sĩ sẽ kê đơn loại thuốc phù hợp.

Việc điều trị bệnh trong trường hợp đòi hỏi bệnh nhân cần phải tuân thủ theo đúng chỉ định, hướng dẫn của bác sĩ. Tránh ngưng hoặc sử dụng thêm các loại thuốc khi đang điều trị bệnh khi chưa có sự đồng ý của bác sĩ.

Điều trị ngoại khoa

Còn với những trường hợp viêm đường tiết niệu ở mức độ nặng, tình trạng viêm nhiễm đã lan rộng sang các khu vực, vị trí lân cận, bác sĩ sẽ chỉ định bệnh nhân điều trị bệnh bằng hệ thống CRS.

Đây đang là phương pháp điều trị viêm đường tiết niệu mang lại hiệu quả, an toàn tuyệt đối dành cho mọi bệnh nhân. Phương pháp này sử dụng sóng cao tần để chiếu trực tiếp vào khu vực có viêm nhiễm, nhiễm khuẩn nhằm tiêu diệt, loại bỏ mầm bệnh nhanh chóng và phá vỡ cấu trúc của vi khuẩn gây bệnh.

Đồng thời, phương pháp này còn giúp tăng cường hệ miễn dịch cho bệnh nhân, giúp mang lại hiệu quả trong việc tuần hoàn máu và ngăn chặn bệnh tái phát.

Một số ưu điểm nổi bật của phương pháp này có thể kể đến như là:

• Giải quyết, điều trị bệnh một cách hiệu quả, nhanh chóng.
• Độ an toàn cao, không ảnh hưởng đến các tế bào lành tính.
• Không gây đau, không làm tổn thương các cơ quan lân cận.
• Giúp tăng khả năng miễn dịch cho bệnh nhân sau khi điều trị.

Lưu ý, để mang lại hiệu quả điều trị bệnh cao thì bệnh nhân nên lựa chọn địa chỉ chữa bệnh tin cậy, uy tín.

Như vậy, bài viết này đã chia sẻ toàn bộ cho các bạn về viêm đường tiết niệu và những thông tin cần biết. Hy vọng các bạn có thể nắm rõ hơn và nếu có thắc mắc, băn khoăn gì, hãy liên hệ với các chuyên gia để được giải đáp miễn phí nhé.